ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑ

ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΣΚΕΠΤΙΚΟ

ΚΕΝΤΡΑ ΒΑΡΟΥΣ

Με απλά λόγια, η αποστολή που καλείστε να εκπληρώσετε είναι η επιτυχής εξέταση στον ελάχιστο αριθμό μαθημάτων που απαιτούνται προκειμένου να καλυφθούν οι προϋποθέσεις απόκτησης πτυχίου, οι οποίες αναγράφονται στο κεφάλαιο 11 του Οδηγού Σπουδών.

Όλα τα εξωγενή εμπόδια (δηλ εμπόδια που δεν πηγάζουν από εσάς τους ίδιους) που παρακωλύουν την εκπλήρωση της αποστολής αυτής οφείλονται τις οργανωτικές ελλείψεις της τριτοβάθμιας Δημόσιας εκπαίδευσης καθώς και από την αδυναμία του διοικητικού και διδακτικού προσωπικού του Tμήματος να ανταπεξέλθει πλήρως στις προκλήσεις του έργου που έχει αναλάβει. Θα μπορούσα να αφιερώσω ολόκληρες σελίδες αναλύοντας τις αιτίες της ουρανομήκους αναποτελεσματικότητας του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, τα τραγικά λάθη σε επίπεδο σχεδιασμού και εφαρμογής των αρχών λειτουργίας των δημοσίων Πανεπιστημίων και τις βαριές ευθύνες τόσο των πολιτικών όσο και των πρυτανικών αρχών για την επικρατούσα κατάσταση. Όμως ο σκοπός του παρόντα Oδηγού Επιβίωσης δεν είναι να κριτικάρει ή να διορθώσει το σύστημα, αλλά να σας συμβουλεύσει πώς να ελιχθείτε για να ολοκληρώσετε ευκολότερα των κύκλο σπουδών σας. Στα πλαίσια αυτά, θα αναφερθώ μόνο στις επιπτώσεις των ελλείψεων αυτών πάνω στην προσπάθεια σας να αποφοιτήσετε.

Το Μαθηματικό Τμήμα του ΕΚΠΑ έχει τη φήμη του "δύσκολου" τμήματος. Η φήμη αυτή εδράζεται αφενός μεν στην εγγενή φαινομενική στρυφνότητα του αντικειμένου και αφετέρου δε στον υψηλό μέσο χρόνο αποφοίτησης (γύρω στα 7 ακαδημαϊκά έτη). Ωστόσο, η όποια φήμη του τμήματος πηγάζει από το γεγονός ότι, εξαιτίας της οπισθοδρομικής φιλοσοφίας λειτουργίας του, έχει εκφυλιστεί ο εκπαιδευτικός ρόλος του Τμήματος. Ένα υγιές εκπαιδευτικό ίδρυμα δρα ως αντλία, δηλαδή συντονίζει τη λειτουργία του έτσι ώστε να ανεβάσει μέσω της παρεχόμενης εκπαίδευσης το μορφωτικό επίπεδο των σπουδαστών του με τρόπο ώστε οι απόφοιτοί του να πληρούν τις προδιαγραφές γνώσεων που θέτει η αγορά εργασίας. Το Μαθηματικό τμήμα δρα περισσότερο ως φίλτρο, δηλαδή έχει θέσει κάποιες δικές του, μάλλον αυθαίρετες, προδιαγραφές γνώσεων και ελέγχει αν οι σπουδαστές τις καλύπτουν απορρίπτοντας στις εξετάσεις εκείνους που δεν ανταποκρίνονται σ' αυτές.

Οι σημαντικότερες δυσχέρειες στην προσπάθειά σας για κάλυψη των προϋποθέσεων αποφοίτησης που δημιουργεί η οπισθοδρομικότητα της λειτουργίας του τμήματος ως φίλτρο είναι οι εξής πέντε:

• Το περιεχόμενο μεγάλο μέρους των επιμέρους μαθημάτων είναι περισσότερο εκτεταμένο από όσο θα έπρεπε. Έτσι, είναι δύσκολο για το μέσο σπουδαστή να αφομοιώσει και να εμπεδώσει την εξεταστέα ύλη και συνεπώς μοιραία είναι και δύσκολο γι' αυτόν να επιτύχει στις εξετάσεις. Αποτέλεσμα είναι να υφίσταται μεγάλος αριθμός ενεργών φοιτητών, γεγονός που δυσχεραίνει την ομαλή λειτουργία του τμήματος.
• Η παρεχόμενη διδασκαλία, λόγω του μεγάλου αριθμού των ενεργών φοιτητών και της εκτεταμένης ύλης, είναι μάλλον σεμιναριακού και όχι εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Επίσης, οι εξετάσεις είναι ιδιαίτερα απαιτητικές σε σχέση με την διδαχθείσα ύλη. Θα κληθείτε να αντιμετωπίσετε εξεταστικά θέματα για τη δυσκολία των οποίων δε θα σας έχει προετοιμάσει, ούτε η διδασκαλία, ούτε τα συγγράμματα. Αποτέλεσμα, να ενισχύεται περαιτέρω το φαινόμενο του υψηλότατου ποσοστό αποτυχίας στις εξετάσεις και να δημιουργείται ένας ατέρμονος φαύλος κύκλος που υποβαθμίζει συνεχώς την παιδαγωγική επάρκεια της Σχολής.
• Υπάρχουν χάσματα στην γνωστική αλληλουχία του προγράμματος σπουδών και οι προσπάθειες να καλυφθούν τα χάσματα αυτά είναι επιπόλαιες και σπασμωδικές. Για παράδειγμα, το 2007 αναγνωρίστηκε από τους αρμόδιους σχεδιασμού του προγράμματος σπουδών ότι η ύλη του υποχρεωτικού μαθήματος ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Ι δεν παρείχε το απαραίτητο υπόβαθρο για να αντεπεξέλθουν οι σπουδαστές στις απαιτήσεις του μαθήματος ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι. Το θέμα αντιμετωπίστηκε με την αύξηση της ύλης του μαθήματος ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Ι, χωρίς να προηγηθεί έρευνα αν η νέα ενισχυμένη ύλη μπορεί να αφομοιωθεί από το μέσο σπουδαστή.
• Τα συγγράμματα που διανέμονται, συνήθως μάλιστα με καθυστέρηση, είναι χαμηλής παιδαγωγικής ποιότητας, προχειρογραμμένα και πολλές φορές αδόμητα. Έτσι, συχνά πρέπει να προσφύγετε σε κυνήγι σημειώσεων ή σε αγορά βιβλίων από το εμπόριο.
• Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει 14 υποχρεωτικά μαθήματα, τα οποία δε μπορείτε να αποφύγετε. Αυτό δε θα ήταν κακό αν τα υποχρεωτικά μαθήματα περιείχαν ύλη αναγκαία για τη μελλοντική σας ενασχόληση με το αντικείμενο. Όμως, δυστυχώς, μεγάλο μέρος της ύλης των μαθημάτων αυτών δε θα σας χρησιμεύσει μετά την αποφοίτησή σας (έχοντας εργαστεί σε τμήμα επεξεργασίας δεδομένων, σας διαβεβαιώνω ότι από την ύλη του υποχρεωτικού μαθήματος ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι έχω χρειαστεί λιγότερο από το 10%). Κατά περίεργο τρόπο μάλιστα, όσο πιο απαιτητικό είναι κάποιο υποχρεωτικό μάθημα, τόσο λιγότερο η ύλη του αντικατοπτρίζει τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Τελικά, είτε σας αρέσει, είτε όχι, πρέπει να υποστείτε τα 14 υποχρεωτικά μαθήματα, χωρίς ο χρόνος που θα διαθέσετε να έχει απαραίτητα μελλοντικό αντίκρισμα. Το καλό στην υπόθεση είναι ότι τα τελευταία έτη υπάρχει η τάση στις εξετάσεις να τίθενται θέματα υψηλότερης του 10 βαθμολογικής αξίας, από τα οποία μπορείτε να επιλέξετε ποια θα λύσετε, άρα έμμεσα η βάση επιτυχίας πέφτει από το 5 στο 4.

Οι δυσχέρειες αυτές, σε συνδυασμό με τις οποίες άλλες δημιουργούν οι υπόλοιπες κοινωνικές και επαγγελματικές σας υποχρεώσεις, τις οποίες μόνο εσείς ξέρετε και μπορείτε να συνεκτιμήσετε, αποτελούν τα κέντρα βάρους της αποστολής σας και πρέπει να ληφθούν υπόψη στον προσδιορισμό της τακτικής σας.

Για λόγους αντικειμενικότητας σημειώνω ότι η όλη κατάσταση του τμήματος που σκιαγράφησα προηγουμένως βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Όμως δυστυχώς δε διαφαίνεται ενδεχόμενο πλήρους αποκατάστασης της υγιούς λειτουργίας του τμήματος στο μεσοπρόθεσμο μέλλον και συνεπώς είναι φρόνιμο να χαράξετε την πορεία σας με δεδομένο ότι οι δυσκολίες που προανέφερα θα συνεχίσουν να υφίστανται κατά τη διάρκεια της φοίτησής σας.